ΟΜΙΛΙΕΣ ΜΟΥ
Επικοινωνία
Τα περισσότερα προβλήματα που δημιουργούνται στις σχέσεις των ανθρώπων προέρχονται από την δυσκολία τους να επικοινωνήσουν ουσιαστικά. Η επικοινωνία ως δεξιότητα απαιτεί να ακούμε ενεργητικά τον άλλον χωρίς να τον κρίνουμε
και να τον αποδοκιμάζουμε.
Η προσεκτική ακρόαση, η θετική στάση και η ενσυναίσθηση, είναι απαραίτητα στοιχεία που απαιτούνται για να κατανοήσουμε
τον άλλον.
Επικοινωνία με το παιδί μου/ με τους εφήβους
Η εφηβεία είναι μια περίοδος μετάβασης από την παιδική ηλικία στην ενήλικη ζωή. Αυτή η φάση χαρακτηρίζεται από μια εσωτερική σύγκρουση ανάμεσα στην εξάρτηση και την αυτονομία.
Έτσι, οι έφηβοι καλούνται να αντιμετωπίσουν καινούργιες καταστάσεις όπως:
Αυτοεκτίμηση είναι η εσωτερική αντίληψη που έχουμε για τον εαυτό μας, δηλαδή πόσο εκτιμάμε, σεβόμαστε και αποδεχόμαστε τον εαυτό μας.
Η αυτοεκτίμηση, είναι κάτι που καλλιεργείται διαρκώς από την βρεφική ηλικία μέσα από τη σχέση με τους γονείς και στην συνέχεια μέσα από τα επιτεύγματα μας, αλλά και τις σχέσεις μας με τους γύρω μας.
Πώς να ενισχύσουμε την αυτοεκτίμηση των παιδιών/εφήβων
Το βλέμμα των γονιών είναι ο καθρέφτης των παιδιών.
Επιθετικότητα εφήβων και τα όρια της
Η επιθετική συμπεριφορά προκαλείται από έναν έντονο θυμό ο οποίος δεν μπορεί να ελεγχθεί. Ο θυμός είναι ένα συναίσθημα και όπως όλα τα συναισθήματα έχει κάποια χρησιμότητα. Ο θυμός καθαυτός δεν είναι αρνητικός. Τις περισσότερες φορές αρνητικός είναι ο τρόπος που εκδηλώνεται.
Ο θυμός κρύβει άλλα συναισθήματα και εκδηλώνει κάποιο μήνυμα που προσπαθεί ο έφηβος να περάσει στο περιβάλλον του. Συγκαλυμμένα συναισθήματα όπως άγχος, φόβος, μοναξιά, απόγνωση, ανασφάλεια, ματαίωση εκδηλώνονται με επιθετική συμπεριφορά.
Ο θυμός μπορεί να είναι διαχειρήσιμος και αποτελεσματικός ύστερα από επέμβαση του γονιού ή του ειδικού.
«Καθένας μπορεί να είναι θυμωμένος- αυτό είναι εύκολο. Αλλά να είσαι θυμωμένος με το σωστό άτομο, στο σωστό βαθμό, τη σωστή στιγμή και τον σωστό τρόπο-αυτό είναι δύσκολο».
Αριστοτέλης
Σχολικός Εκφοβισμός
Ο σχολικός εκφοβισμός είναι μια επιθετική πράξη ενός ατόμου ή μιας ομάδας (θύτης), που επαναλαμβάνεται συχνά και απευθύνεται σε ένα άτομο (θύμα) το οποίο δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του.
Ωστόσο, δεν πρέπει συγχέουμε τους καυγάδες μεταξύ συμμαθητών με τον σχολικό εκφοβισμό. Στον σχολικό εκφοβισμό υπάρχει διαφορά στην σωματική και ψυχική δύναμη των ατόμων και η επιθετική πράξη επαναλαμβάνεται συχνά προς το ίδιο άτομο με στόχο να μειώσει το θύμα, και να του προκαλέσει ψυχικό και σωματικό πόνο.
Συμβουλές προς γονείς που το παιδί τους έχει υποστεί σχολικό εκφοβισμό:
Τα τελευταία χρόνια η λέξη στρες έχει εισβάλει στο καθημερνό μας λεξιλόγιο καθώς και στην ίδια μας την ζωή. Ακούμε συχνά ειδικούς και μη να μας λένε πόσο βλαβερό είναι το άγχος και ότι είναι υπεύθυνο για ασθένειες όπως το έμφραγμα, το έλκος, τα εγκεφαλικά, κ.α. Είναι όμως το άγχος τόσο καταστροφικό;
Το άγχος είναι ένα λειτουργικό συναίσθημα το οποίο μας κινητοποιεί για να αντιμετωπίσουμε δύσκολες καταστάσεις. Μπορεί όμως να γίνει δυσλειτουργικό όταν μετατρέπεται σε μια μόνιμη κατάσταση η οποία δημιουργεί πρόβλημα στην καθημερινότητά μας αλλά και στην ψυχική και συναισθηματική μας ηρεμία.
Το στρες γίνεται βλαβερό όταν αδυνατούμε να το διαχειριστούμε κι όταν δεν μπορούμε να κατανοήσουμε τις βαθύτερες αιτίες που μας το δημιουργούν όπως:
Συναισθηματική Νοημοσύνη των Παιδιών και ο ρόλος των Γονέων
Συναισθηματική νοημοσύνη είναι η ικανότητα μας να βρίσκουμε κίνητρα για τον εαυτό μας, να αντέχουμε τις απογοητεύσεις, να ελέγχουμε τις παρορμήσεις μας, να χαλιναγωγούμε την ανυπομονησία, να ρυθμίζουμε την διάθεση μας, να εμποδίζουμε την απογοήτευση να μας καταβάλει, να έχουμε ενσυναίσθηση και ελπίδα.
Για να μπορέσουμε να επιτύχουμε μια υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη θα πρέπει να καλλιεργήσουμε την αυτοεπίγνωση, δηλαδή την ικανότητα μας να κατανοούμε τη διάθεση μας και τις σκέψεις μας σχετικά με αυτή τη διάθεση.
Γονείς ως συναισθηματικοί δάσκαλοι των παιδιών τους.
Γονείς Πλάθοντας το Μέλλον
Οι γονείς είναι συνήθως οι πρώτοι παιδαγωγοί των παιδιών τους και παραμένουν σε αυτό τον ρόλο μέχρι τα παιδιά τους να ενηλικιωθούν. Έχουν την κύρια ευθύνη για την διάπλαση μιας υγειούς προσωπικότητας κι ενός ώριμου και ευτυχισμένου ενήλικα.
Για να πραγματοποιηθούν όλα αυτά χρειάζεται:
«Για να πλάσεις παιδιά πρέπει πρώτα να πλάσεις τον εαυτό σου. Αλλιώς αναζητάς να τα πλάσεις μέσα από ζωώδεις ανάγκες ή από μοναξιά ή να μπαλώσει τρύπες δικές σου.
Το καθήκον σου σαν γονιός δεν είναι να παράγεις άλλον έναν εαυτό, αλλά κάτι καλύτερο»
Irvin Yalom
Επικοινωνία
Τα περισσότερα προβλήματα που δημιουργούνται στις σχέσεις των ανθρώπων προέρχονται από την δυσκολία τους να επικοινωνήσουν ουσιαστικά. Η επικοινωνία ως δεξιότητα απαιτεί να ακούμε ενεργητικά τον άλλον χωρίς να τον κρίνουμε
και να τον αποδοκιμάζουμε.
Η προσεκτική ακρόαση, η θετική στάση και η ενσυναίσθηση, είναι απαραίτητα στοιχεία που απαιτούνται για να κατανοήσουμε
τον άλλον.
Επικοινωνία με το παιδί μου/ με τους εφήβους
- Προσπαθούμε να το ακούσουμε ενεργητικά και με ενσυναίσθηση.
- Έχουμε θετικό βλέμμα που αγκαλιάζει χωρίς να απορρίπτει.
- Ο λόγος μας είναι θετικός χωρίς κριτική διάθεση και υποτίμηση.
- Βρίσκουμε χρόνο για συζήτηση, παιχνίδι, δραστηριότητες.
- Το χιούμορ πάντα βοηθάει και αποφορτίζει τις δύσκολες καταστάσεις
- Καλλιεργούμε την σχέση βρίσκοντας κοινό χρόνο ώστε να παραμείνει ζωντανή, χωρίς να θεωρούμε τίποτα δεδομένο.
- Ενθαρρύνουμε και απολαμβάνουμε την εξέλιξη του συντρόφου μας
- Δεν κατηγορούμε τον άλλον, αλλά αναλαμβάνουμε την δική μας ευθύνη.
- Προσπαθούμε να ακούσουμε ουσιαστικά και με ενσυναίσθηση τον σύντροφό μας.
- Εκφράζουμε τα συναισθήματα μας.
- Αξιοποιούμε τα λάθη για να προχωρήσουμε.
- Ζητάμε συγγνώμη και συγχωρούμε.
Η εφηβεία είναι μια περίοδος μετάβασης από την παιδική ηλικία στην ενήλικη ζωή. Αυτή η φάση χαρακτηρίζεται από μια εσωτερική σύγκρουση ανάμεσα στην εξάρτηση και την αυτονομία.
Έτσι, οι έφηβοι καλούνται να αντιμετωπίσουν καινούργιες καταστάσεις όπως:
- Βιώνουν αλλαγές στο σώμα τους και νιώθουν σεξουαλικά ώριμοι
- Εγκαταλείπουν την ιδανική εικόνα που είχαν για τους γονείς τους και αρχίζουν να τους αμφισβητούν.
- Προσπαθούν να αποκτήσουν φίλους και να είναι αρεστοί.
- Προσπαθούν να συνάψουν σχέσεις
- Πρέπει να πάρουν αποφάσεις για τις σπουδές τους και την επαγγελματική τους σταδιοδρομία.
- Προσπαθούν αναπτύξουν την δική τους κοσμοθεωρία.
- Αντιφατικότητα
- Αρνητισμός
- Επαναστατικότητα
- Εγωκεντρισμός
- Σχέσεις με συνομήλικους
Αυτοεκτίμηση είναι η εσωτερική αντίληψη που έχουμε για τον εαυτό μας, δηλαδή πόσο εκτιμάμε, σεβόμαστε και αποδεχόμαστε τον εαυτό μας.
Η αυτοεκτίμηση, είναι κάτι που καλλιεργείται διαρκώς από την βρεφική ηλικία μέσα από τη σχέση με τους γονείς και στην συνέχεια μέσα από τα επιτεύγματα μας, αλλά και τις σχέσεις μας με τους γύρω μας.
Πώς να ενισχύσουμε την αυτοεκτίμηση των παιδιών/εφήβων
- Βρίσκουμε τρόπους να επικοινωνήσουμε και να κατανοήσουμε το παιδί μας.
- Οι απαιτήσεις μας πρέπει να είναι ανάλογες με τις ικανότητες του.
- Δεν είμαστε επικριτικοί, δεν προσβάλουμε και δεν ταπεινώνουμε το παιδί μας.
- Το ενθαρρύνουμε και το επιβραβεύουμε όχι μόνο για τις επιδώσεις του αλλά και για τα χαρακτηριστικά του.
- Αποδεχόμαστε την μοναδικότητα τους χωρίς να τα συγκρίνουμε με αδέλφια, συγγενείς ή φίλους.
- Δεν τα υπερπροστατεύουμε, αλλά τους δίνουμε ευθύνες και πρωτοβουλίες.
- Ενισχύουμε την ανεξαρτησία τους.
Το βλέμμα των γονιών είναι ο καθρέφτης των παιδιών.
Επιθετικότητα εφήβων και τα όρια της
Η επιθετική συμπεριφορά προκαλείται από έναν έντονο θυμό ο οποίος δεν μπορεί να ελεγχθεί. Ο θυμός είναι ένα συναίσθημα και όπως όλα τα συναισθήματα έχει κάποια χρησιμότητα. Ο θυμός καθαυτός δεν είναι αρνητικός. Τις περισσότερες φορές αρνητικός είναι ο τρόπος που εκδηλώνεται.
Ο θυμός κρύβει άλλα συναισθήματα και εκδηλώνει κάποιο μήνυμα που προσπαθεί ο έφηβος να περάσει στο περιβάλλον του. Συγκαλυμμένα συναισθήματα όπως άγχος, φόβος, μοναξιά, απόγνωση, ανασφάλεια, ματαίωση εκδηλώνονται με επιθετική συμπεριφορά.
Ο θυμός μπορεί να είναι διαχειρήσιμος και αποτελεσματικός ύστερα από επέμβαση του γονιού ή του ειδικού.
«Καθένας μπορεί να είναι θυμωμένος- αυτό είναι εύκολο. Αλλά να είσαι θυμωμένος με το σωστό άτομο, στο σωστό βαθμό, τη σωστή στιγμή και τον σωστό τρόπο-αυτό είναι δύσκολο».
Αριστοτέλης
Σχολικός Εκφοβισμός
Ο σχολικός εκφοβισμός είναι μια επιθετική πράξη ενός ατόμου ή μιας ομάδας (θύτης), που επαναλαμβάνεται συχνά και απευθύνεται σε ένα άτομο (θύμα) το οποίο δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του.
Ωστόσο, δεν πρέπει συγχέουμε τους καυγάδες μεταξύ συμμαθητών με τον σχολικό εκφοβισμό. Στον σχολικό εκφοβισμό υπάρχει διαφορά στην σωματική και ψυχική δύναμη των ατόμων και η επιθετική πράξη επαναλαμβάνεται συχνά προς το ίδιο άτομο με στόχο να μειώσει το θύμα, και να του προκαλέσει ψυχικό και σωματικό πόνο.
Συμβουλές προς γονείς που το παιδί τους έχει υποστεί σχολικό εκφοβισμό:
- Ενθαρρύνετε το παιδί σας να σας μιλήσει εξηγώντας του ότι με αυτό τον τρόπο προστατεύει όχι μόνο τον εαυτό του αλλά και τα άλλα παιδιά.
- Προσπαθήστε να καταλάβετε τι έχει συμβεί, πόσο καιρό συμβαίνει και πως αντέδρασε το παιδί σας.
- Μην ρίξετε στο παιδί σας τις ευθύνες για οποιονδήποτε λόγο.
- Ενημερώστε το σχολείο και τον δάσκαλο ή καθηγητή τάξης.
- Προσπαθήστε να κατανοήσετε τους λόγους, (ίσως και με την βοήθεια ειδικού), που το παιδί σας μπήκε στον ρόλο του θύματος.
- Ενισχύστε την αυτοεκτίμηση του, μάθετε το να υπερασπίζεται του εαυτό του και να είναι διεκδικητικό.
- Αν οι εκπαιδευτικοί του παιδιού σας ή κάποιος άλλος σας πει ότι το παιδί εκφοβίζει άλλα παιδιά θα πρέπει να το λάβετε πολύ σοβαρά υπόψη σας.
- Μιλήστε στο παιδί σας και προσπαθήστε να καταλάβετε τι έχει συμβεί χωρίς να το κατηγορήσετε.
- Μην του επιτεθείτε λεκτικά ή σωματικά.
- Δείξτε ξεκάθαρα ότι δεν αποδέχεστε αυτή την συμπεριφορά, όμως συνεχίζεται να το αγαπάτε.
- Προσπαθήστε να δείξετε στο παιδί σας πως νιώθει το άλλο παιδί που εκφοβίζει.
- Προσπαθήστε να καταλάβετε τους λόγους που το παιδί σας εκφοβίζει, (ίσως με την βοήθεια ειδικού).
- Λειτουργήστε ως θετικά πρότυπα.
Τα τελευταία χρόνια η λέξη στρες έχει εισβάλει στο καθημερνό μας λεξιλόγιο καθώς και στην ίδια μας την ζωή. Ακούμε συχνά ειδικούς και μη να μας λένε πόσο βλαβερό είναι το άγχος και ότι είναι υπεύθυνο για ασθένειες όπως το έμφραγμα, το έλκος, τα εγκεφαλικά, κ.α. Είναι όμως το άγχος τόσο καταστροφικό;
Το άγχος είναι ένα λειτουργικό συναίσθημα το οποίο μας κινητοποιεί για να αντιμετωπίσουμε δύσκολες καταστάσεις. Μπορεί όμως να γίνει δυσλειτουργικό όταν μετατρέπεται σε μια μόνιμη κατάσταση η οποία δημιουργεί πρόβλημα στην καθημερινότητά μας αλλά και στην ψυχική και συναισθηματική μας ηρεμία.
Το στρες γίνεται βλαβερό όταν αδυνατούμε να το διαχειριστούμε κι όταν δεν μπορούμε να κατανοήσουμε τις βαθύτερες αιτίες που μας το δημιουργούν όπως:
- Όταν δεν μπορούμε να ιεραρχήσουμε τις προτεραιότητες μας.
- Όταν δεν είμαστε ικανοποιημένοι με τις ικανότητες μας και την απόδοση μας.
- Όταν δεν βρίσκουμε χαρά στην καθημερινότητα μας.
- Όταν δεν είμαστε ικανοποιημένοι από την ζωή μας.
- Όταν θέλουμε να κάνουμε αλλαγές στην ζωή μας αλλά δεν μπορούμε.
- Όταν οι επιθυμίες μας κοντράρονται με τα «πρέπει».
Συναισθηματική Νοημοσύνη των Παιδιών και ο ρόλος των Γονέων
Συναισθηματική νοημοσύνη είναι η ικανότητα μας να βρίσκουμε κίνητρα για τον εαυτό μας, να αντέχουμε τις απογοητεύσεις, να ελέγχουμε τις παρορμήσεις μας, να χαλιναγωγούμε την ανυπομονησία, να ρυθμίζουμε την διάθεση μας, να εμποδίζουμε την απογοήτευση να μας καταβάλει, να έχουμε ενσυναίσθηση και ελπίδα.
Για να μπορέσουμε να επιτύχουμε μια υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη θα πρέπει να καλλιεργήσουμε την αυτοεπίγνωση, δηλαδή την ικανότητα μας να κατανοούμε τη διάθεση μας και τις σκέψεις μας σχετικά με αυτή τη διάθεση.
Γονείς ως συναισθηματικοί δάσκαλοι των παιδιών τους.
- Αποδέχονται όλα τα συναισθήματα των παιδιών τους χωρίς να τα αρνούνται ή να τα μειώνουν.
- Δεν αποδέχονται την ανάρμοστη συμπεριφορά, (όλα τα συναισθήματα επιτρέπονται όχι όμως κι όλες οι συμπεριφορές)
- Ξέρουν να βάζουν όρια στην ανάρμοστη συμπεριφορά.
- Μιλάνε στα παιδιά τους για τα συναισθήματα, (π.χ. πως νιώθεις τώρα, είσαι λυπημένος, θυμωμένος)
- Διδάσκουν στα παιδιά τους πώς να διαχειρίζονται τα συναισθήματα τους και να βρίσκουν κατάλληλες διεξόδους.
- Δεν φοβούνται και οι ίδιοι να δείξουν τα αρνητικά τους συναισθήματα, όμως την ίδια ώρα είναι ικανοί να τα διαχειριστούν.
- Τους διδάσκουν την ενσυναίσθηση, τον αυτοέλεγχο και την ελπίδα.
Γονείς Πλάθοντας το Μέλλον
Οι γονείς είναι συνήθως οι πρώτοι παιδαγωγοί των παιδιών τους και παραμένουν σε αυτό τον ρόλο μέχρι τα παιδιά τους να ενηλικιωθούν. Έχουν την κύρια ευθύνη για την διάπλαση μιας υγειούς προσωπικότητας κι ενός ώριμου και ευτυχισμένου ενήλικα.
Για να πραγματοποιηθούν όλα αυτά χρειάζεται:
- Να αναπτύξουν μια ουσιαστική σχέση και καλή επικοινωνία με τα παιδιά τους.
- Να φροντίσουν έτσι ώστε τα παιδιά τους να μεγαλώσουν σε ένα περιβάλλον που θα νιώθουν συναισθηματική ασφάλεια.
- Να μην υπερπροστατεύουν το παιδί τους αλλά να το μάθουν να είναι υπεύθυνο και ανεξάρτητο.
- Να αποτελέσουν οι ίδιοι το καλύτερο παράδειγμα για τα παιδιά τους.
- Να εμπνεύσουν στα παιδιά την ευγνωμοσύνη για την ίδια την ζωή και τις ομορφιές της.
- Να μάθουν στα παιδιά να έχουν ένα νόημα στην ζωή τους, έναν απώτερο σκοπό.
- Να διδάξουν στα παιδιά να έχουν θετική στάση απέναντι στην ζωή ακόμα και όταν υπάρχουν δυσκολίες.
«Για να πλάσεις παιδιά πρέπει πρώτα να πλάσεις τον εαυτό σου. Αλλιώς αναζητάς να τα πλάσεις μέσα από ζωώδεις ανάγκες ή από μοναξιά ή να μπαλώσει τρύπες δικές σου.
Το καθήκον σου σαν γονιός δεν είναι να παράγεις άλλον έναν εαυτό, αλλά κάτι καλύτερο»
Irvin Yalom